NRC Handelsblad

Groene marathon laat dat ándere Nieuw-West zien

Bij nul beginnen moesten ze. Maar de benodigde 15.000 euro voor een nieuwe marathon kwam er. „Die stilte, waar vind je die nog?"

Door Jonas Kooyman
Op deze lentemiddag lijkt Nieuw-West een tot leven gekomen architectuurtekening. De normaal zo grauwe wederopbouwflats fonkelen door de zon, de bomen staan in bloei, rond de windstille Sloterplas joggen buurtbewoners in een sereen tempo. Op een bankje voor de plas zit schrijver en hardloper Abdelkader Benali. „Moet je luisteren", zegt hij, waarna hij een moment zwijgt. „Die stilte, waar vind je die nog?"
Op 11 mei zal het hier niet zo rustig zijn. Dan vindt namelijk voor het eerst 'De Groene van Amsterdam' plaats, een marathon door Nieuw-West met naar verwachting tweeduizend deelnemers.
Het idee ontstond vorig jaar, vertelt Benali, terwijl hij knikt naar een langs rennende kennis. Even later volgen twee Marokkaanse meisjes met iPod-oortjes in. Benali: „Ik loop hier zelf hard en dacht: je zou hier vrij makkelijk een loop kunnen organiseren. De infrastructuur is geschikt; brede, rustige paden. Veel groen. Daarbij verdient deze buurt het ook."
Dat de loop doorgaat, was lange tijd niet vanzelfsprekend. Want hoe enthousiast Benali ook was – en met hem nog zes initiatiefnemers die hij om zich heen verzamelde –, voor een marathon is geld nodig. 15.000 euro om precies te zijn. Daarmee moeten onder andere vergunningen, dranghekken, politie-inzet en elektronische registraties van de rentijden worden betaald. Met een professionele crowdfunder in hun midden – Ronald Kleverlaan – besloot de groep een crowdfunding-actie te starten. Benali: „Het past bij het utopische van Nieuw-West. Bij nul beginnen."
Vanaf begin februari konden mensen die mee wilden doen aan de marathon bedragen doneren tussen de 5 en 500 euro. In ruil daarvoor kregen ze, afhankelijk van de hoogte van hun donatie, een T-shirt, een lokaal groentepakket of bijvoorbeeld een columnsessie met Benali. Twee maanden lang werd campagne gevoerd. Cabaretier Dolf Jansen werd ingezet, kunstenares Floor Rieder, bekend van haar getekende interviews in Het Parool, illustreerde de website.
Maandag was het benodigde bedrag eindelijk daar. De Groene kon doorgaan, dankzij donaties van ruim 330 sympathisanten. En daarmee is de eerste crowdfunding-marathon wereldwijd ooit een feit. Inmiddels staat de teller op 21.000 euro. Overigens wees de gemeente een subsidieverzoek af – zij steunen alleen de Marathon van Amsterdam (jaarlijks in oktober; 14.000 deelnemers). Het stadsdeel zelf legde wel een bedrag in – hoeveel, wil het niet bekendmaken.
Even later, in een café-restaurant in de buurt, schuiven crowdfunder Ronald Kleverlaan en Iwan Daniëls aan – de laatste verzorgt de pr en communicatie voor de loop. De twee zijn prototypes van de nieuwe, creatief ondernemende bewoners in Nieuw-West, die de laatste jaren voor een golf van nieuwe initiatieven – creatieve broedplaatsen, club VLLA, website Nice Nieuw West – zorgden in de buurt. Een buurt die doorgaans juist negatief in het nieuws komt: Nieuw-West is voor velen toch vooral een synoniem voor armoede, criminaliteit en gezondheidsproblematiek.
„De eerste vraag was: zit de buurt hier wel op te wachten?", zegt Kleverlaan. „In het begin keken de mensen de kat uit de boom. Maar al vrij snel zagen we dat veel mensen doneerden; binnen een week hadden we al een kwart van ons bedrag binnen. Ook meldden steeds meer mensen zich aan als vrijwilliger bij ons project." Inmiddels staat de teller op zeventig man.
Volgens Iwan Daniëls, tevens oprichter van buurtblog Nice Nieuw-West, is het van belang dat bewoners door de marathon anders naar hun buurt gaan kijken. Daniëls: „De slogan van onze marathon is: 'it's right under your nose'. We willen dat er een herwaardering komt voor wat er al is." Bij deze herwaardering speelt de route, die de grenzen van het stadsdeel volgt, de belangrijkste rol. Deze moet vooral de groene kant van Nieuw-West benadrukken. De loop begint en eindigt bij de Sloterplas en komt onder meer langs het Rembrandtpark, de weilanden bij Osdorp en de boeren van Ookmeer. Veel Amsterdammers weten niet hoe mooi en groen dit deel van de stad is, zeggen de initiatiefnemers.
Behalve de loop zelf (er kunnen drie afstanden worden gelopen: de hele marathon ofwel 42,2 kilometer, een 10 kilometer en een 'kidsrun' van ruim een kilometer) is er op 11 mei een kleine biologische markt waar lokale producten worden verkocht.
Op de site van de marathon staan honderden enthousiaste reacties op het initiatief. „Mooie training voor marathon NYC", schrijft een bezoeker. Een andere deelnemer wordt door iets anders gemotiveerd. „Omdat ik geboren en getogen West Side ben. En een statement wil maken tegen al die hipsters uit de provincie die zo nodig 'binnen de ring' moeten wonen om zich Amsterdammer te voelen. Een echte Amsterdammer kent geen ring."

parcours marathon Hoogtepunten van De Groene van Amsterdam

De marathon begint op 11 mei bij de Sloterplas, „met buizerds boven het water" met daaromheen „jarenvijftig architectuur in een levendige urbane zone", aldus Abdelkader Benali. Daarna gaat het, via de Cornelis Lelylaan, langs drie 'onontdekte' Amsterdamse parken: het Rembrandtpark, Erasmuspark en Gerbrandypark. Vanaf dit noordoostelijk punt voert de route richting het westen, langs de groene velden van de Haarlemmerweg „daar waar de weilanden zijn en de koeien grazen", gevolgd door sportpark Spieringhorn.
Hier gaat de marathon zuidwaarts, met een flink stuk over de Lijnderdijk, naast de weilanden, boerderijen en het kanaal. Bij het oude stoomgemaal, tegen Osdorp en Sloten aan, buigt de route weer naar het oosten, door de Oeverlanden bij de Nieuwe Meer. Via een kronkel gaat de marathon noordelijk om te finishen bij het beginpunt: de Sloterplas. Benali: „Wat je als hardloper niet door hebt is dat je die lange, intense 42 kilometers binnen één stadsdeel hebt gelopen."

Dit artikel is verschenen in het NRC Handelsblad van vrijdag 4 april 2014 op pagina 5